© Judit Hettema 2022
S C O P E / G L O B E
2010-2020
S C O P E / G L O B E consists of inkjet prints on aluminium that show no white parts but uncovers the effect of shimmering aluminium that reflects the surrounding light. Each work creates a filmic effect when passing it or when the light in a room changes during the day.
For a (Dutch) text about Scope / Globe by art historian Joanne Dijkman, see below
For a (Dutch) text about Brahmans published by curator / composer Nico Huijbregts, please contact me at post@judit.nl
YEOGI JEOGI 2020
Inkjetprint on aluminium 70 x 105 cm
AYA 2019
Inkjetprint op aluminium 70 x 105 cm
Amare 2017
Inkjetprint on aluminium 100 x 150 cm
Brahmans 2009-2010
Inkjetprint on aluminium 125 x 205 cm
Exhibition Copy Paste at Goevernementsgebouw Province of Maastricht
----------------------------------------------------------
SCOPE / GLOBE Judit Hettema
De monumentale, geconstrueerde fotowerken uit de op artistic research gebaseerde serie Scope / Globe van Judit Hettema (Bruchem, Nederland, 1977) representeren de diffuse contouren van een geürbaniseerd gebied. Van een afstand bezien toont Hettema een vogelvluchtperspectief en van dichtbij ontsluiten de fotowerken zich als grafische en picturale patronen. Op het moment dat je voor de werken staat, word je als het ware in het beeld gezogen, maar waarheen? Een oosterse of westerse stad, een medina, een industriële of stedelijke ruimte? De exacte locatie blijft ongewis, maar roept associaties op die doen denken aan een metropool, een grootstedelijk gebied, artificieel, door mensenhand aangeraakt, gevormd, gemodelleerd, herschapen.
Hettema zinspeelt naast het profane, ook op het immateriële aspect van de desbetreffende, niet nader geïdentificeerde plek die ze toont, die beladen is met sociale en culturele herinneringen en waarden. Een plek, een landschap, is altijd een constructie, samengesteld uit verschillende connotaties. Zoals de historicus Simon Schama, auteur van o.a. ‘Landscape and Memory’, sprak over landschap in een interview met The New York Times: "There is a difference between land, which is earth, and landscape, which signifies a kind of jurisdiction. It always meant the framing of an image," as illustrated in his book by Magritte's work "La Condition Humaine," in which a painting on an easel is superimposed over the actual landscape. "The word originally came from the Dutch and had to do with making pictures," he said.
Hettema kadert haar gecultiveerde, stedelijke landschappen in en vormt ze tot intrigerende beelden. Ze creëert als het ware ook letterlijk een frame voor deze versluierende beduidenissen, die alle wereldse plekken in zich dragen – getekend door de tijd en de menselijke historie. Deze culturele betekenissen zijn niet altijd meer zo zichtbaar aan de oppervlakte. Volgens Schama zijn we zelfs de ‘mythen en betekenissen van onze omgeving vergeten’, we hebben ze ‘verdrongen door het rationalisme en onttovering sinds de 18e eeuw’, die onze huidige wereld -overgenomen door technologie en consumentisme- nog steeds kenmerken. Dit verlies aan kennis en betekenis is gevaarlijk, want daarmee zijn we onze binding met onze leefomgeving kwijtgeraakt.
Met haar fotowerken evoqueert Hettema onze zintuigen om opnieuw te kijken en ons te engageren met deze processen van duiding en herinnering; ze biedt een venster op het tijdelijke, het temporaire, het vergankelijke en het veranderlijke – de urbanisatie is immers continue in beweging – maar door het ritme, de herhaling en vervaging en de uitgebalanceerde compositie bieden de foto’s ook een mogelijkheid tot contemplatie en mijmering.
De foto’s balanceren tussen het fotografische en het grafische waarin de vlakverdeling, de kleurcontrasten en de drager, een complexe relatie met elkaar aangaan. De bijzondere, glanzende drager – aluminium – speelt als autonoom beeldelement een rol in het eindresultaat. Het blijft dus niet slechts een drager, maar draagt bij aan de illusie van licht en diepte. Bij verplaatsend daglicht ontstaat er zelfs kort de illusie van bewegend beeld, een filmische kwaliteit. Hettema’s relatie met bewegend beeld komt ook tot uitdrukking in haar langzaam veranderende videowerken van exterieurs en interieurs, waarin het tijdsverloop – een onzichtbare dimensie – even zichtbaar wordt.
Hettema combineert, abstraheert en reduceert haar fotografische beelden tot de kwintessens is bereikt, maar nog steeds rechtdoet aan de complexiteit van een dergelijke plek, een amalgaam van betekenissen samengesteld uit stedelijke motieven en patronen, infrastructurele systemen en een ritmische herhaling van vormen en kleuren. Het beeld dat de kunstenaar hiermee creëert is zowel scherp als diffuus. Het menselijke cultuurlandschap naar analogie van de ongerepte natuur en andersom. Een metropool, een veranderend en meanderend landschap dat zowel artificieel, urbaan als natuurlijk is.
In de hedendaagse fotografie van Hettema spelen lands- noch tijdsgrenzen een rol, maar een universeel gegeven als een metropool, dat enerzijds verontrust (blijft er nog een natuurlijke omgeving over?) en anderzijds zo herkenbaar is, dat het tegelijkertijd gerust stelt. Haar beelden zijn ambigue, de mensheid is zo expliciet aanwezig in de vormgeving ervan en schittert tegelijkertijd in afwezigheid. De Amerikaanse Timothy Morton, filosoof, theoreticus, bedacht de term ‘Dark ecology’ omdat onze huidige omgang met de wereld, onze verhouding tot onze omgeving, landschappen, steden, natuur niet meer voldoen. Oude concepten volstaan niet meer. ‘’Onze huidige kennis over de impact van de mensheid op de planeet heeft geleid tot de behoefte om de concepten van natuur en ecologie te heroverwegen, en na te denken over de manier waarop de mens precies verbonden is met de wereld. Deze overweging vindt plaats in de filosofie evenals in de kunsten.’’
Joanne Dijkman [freelance curator & kunsthistorica), 2017
1.http://www.nytimes.com/1995/06/05/books/into-arcadia-with-simon-schama.html
2.Recensie Volkskrant Schama, Landscape and Memory: http://www.volkskrant.nl/archief/het-door-mythen-gekleurde-landschap-schama-graaft-woest-in-het-leven-van-hemzelf-en-anderen~a384639/